De Portugees-Joodse schilder Abraham Mendes (ca. 1613-1684)

In de verbrande protocollen van notaris Benedict Baddel (1594-1658) kwam AAA-vrijwilliger Freek van Eeden afgelopen december een machtiging uit 1639 tegen van de onbekende schilder Abraham Mendes. In de notariële akte machtigde Mendes Manuel Nunes in een gerechtelijke procedure bij de Commissarissen van Kleine Zaken in Amsterdam. Wie was deze schilder van Portugees-Joodse afkomst?

Er zijn niet veel Joodse schilders uit het Amsterdam van de zeventiende eeuw bekend. De bekendste is Samuel d’Orta die een etsplaat met daarop Abrahams verstoting van Hagar en Ishmael kocht van Rembrandt. D’Orta kocht de plaat op voorwaarde dat Rembrandt zelf geen afdrukken meer van zou verkopen, kennelijk vertrouwde hij Rembrandt niet en liet er op 17 december 1637 een notariële verklaring over opstellen. Net als de machtiging van Abraham Mendes gebeurde dit bij notaris Benedict Baddel. De uit Geneve afkomstige Baddel had, waarschijnlijk vanwege zijn talenkennis, veel Portugees-Joodse klanten. Doordat de akten van Baddel ernstig beschadigd zijn bij de stadhuisbrand in 1762, is er tot nu toe minder onderzoek in deze akten gedaan dan veel andere notarissen uit de zeventiende eeuw. In 1639 klopte dus ook schilder Abraham Mendes bij deze notaris aan.

Lees verder op Alle Amsterdamse Akten

Winter in the 17th Century

Life was tough in seventeenth century Amsterdam. The winters were very cold. This extraordinary painting by Jan de Bray (1662) makes you think about what it was like for migrants from warmer areas like Angola, Sao Tome or Pernambuco to live in the cities of the Dutch Republic?

“Zwarte jongen warmt zijn handen aan kooltjes”, Jan de Braij, 1662

Jan de Bray (1626/1627-1697) lived and worked in Haarlem. The painting is in the collection ‘Groot Constantia Homestead’ in Cape Town.

Maria Gay

Zuiderkerk, Amsterdam, 1663

Probably the most poignant example of how harsh the conditions were in Amsterdam, is that of the 18 year old black woman Maria Gay who was baptized in the Dutch Reformed Zuiderkerk in the 1650’s. After her feet were frozen, her legs had to be amputated in the hospital in Amsterdam. Maria Gay ‘with wooden legs’ lived in Amsterdam until the late 1670’s

Swarte Klaas

Swarte Klaas, circa 1770 (Collection Stadsarchief)

Maria Gay’s story also reminds us of the images of the famous Amsterdam street figure ‘Swarte Klaas’. A black man without legs, who lived in Amsterdam in the second half of the eighteenth century. Maybe a former sailor, like Joseph Johnson in London in the early nineteenth century.

Swarte Klaas in front of the CIty Theater of Amsterdam, 1775 (Collection Stadsarchief)